Doğumsal Kalp Hastalıkları

Doğumsal kalp hastalıkları, bebeğin anne karnında gelişimi sırasında ortaya çıkan ve doğumdan itibaren mevcut olan kalp ve damar anormallikleridir. Hafif vakalarda belirti vermeyebilirken, ciddi durumlar yaşamı tehdit edebilir ve erken müdahale gerektirebilir.

Doğumsal Kalp Hastalıklarının Türleri

Doğumsal kalp hastalıkları, kalbin yapısına ve etkilediği bölgeye göre farklı türlerde olabilir:

1. Kalpte Delik (Septal Defektler)

• Atriyal Septal Defekt (ASD): Kalbin üst odacıkları (atriyumlar) arasındaki duvarda delik bulunması.

• Ventriküler Septal Defekt (VSD): Kalbin alt odacıkları (ventriküller) arasındaki duvarda delik bulunması.

2. Kapak Anormallikleri

• Pulmoner Stenoz: Akciğerlere kan taşıyan kapağın dar olması.

• Aort Stenozu: Aort kapağının daralması ve kan akışının kısıtlanması.

3. Büyük Damar Anormallikleri

• Fallot Tetralojisi: Kalpte dört farklı doğumsal anomaliyi içeren kompleks bir hastalıktır.

• Büyük Arter Transpozisyonu: Aort ve pulmoner arterin yer değiştirdiği nadir bir kalp hastalığıdır.

• Patent Duktus Arteriozus (PDA): Doğumdan sonra kapanması gereken damarın açık kalması sonucu oluşur.

4. Karmaşık Doğumsal Kalp Hastalıkları

• Hipoplastik Sol Kalp Sendromu: Kalbin sol tarafının gelişmemesi.

• Triküspit Atrezisi: Sağ kalp kapakçığının oluşmaması.

Doğumsal Kalp Hastalıklarının Belirtileri

Doğumsal kalp hastalıkları, şiddetine bağlı olarak farklı belirtiler gösterebilir:

• Morarma (siyanoz), özellikle ağız çevresinde ve tırnaklarda

• Hızlı nefes alma ve nefes darlığı

• Bebekte emme güçlüğü ve kilo alamama

• Kalp çarpıntısı veya düzensiz kalp atışı

• Halsizlik ve çabuk yorulma

• Bacaklarda ve karında şişlik

Doğumsal Kalp Hastalıklarının Nedenleri

Doğumsal kalp hastalıklarının kesin nedeni her zaman bilinmese de bazı faktörler risk oluşturabilir:

• Genetik faktörler: Ailede doğumsal kalp hastalığı öyküsü.

• Gebelik sırasında enfeksiyonlar: Kızamıkçık gibi viral hastalıklar.

• Anne adayının diyabet veya hipertansiyon gibi hastalıkları.

• Gebelikte alkol, sigara ve uyuşturucu kullanımı.

• Bazı ilaçların gebelikte kullanımı.

Doğumsal Kalp Hastalıklarının Tanı Yöntemleri

Bebek doğmadan veya doğduktan sonra tanı konulabilir:

• Fetal Ekokardiyografi: Anne karnında bebeğin kalp yapısını değerlendiren bir ultrason yöntemidir.

• Ekokardiyografi (EKO): Doğum sonrası kalpteki anormallikleri incelemek için kullanılır.

• Elektrokardiyografi (EKG): Kalp ritmini ve elektriksel aktivitesini değerlendirir.

• Göğüs Röntgeni: Kalp büyüklüğü ve akciğerlerde sıvı birikimini gösterir.

• Kalp Kateterizasyonu: Damar içinden özel bir tüp ile girilerek kalbin iç yapısının detaylı görüntülenmesini sağlar.

Doğumsal Kalp Hastalıklarının Tedavi Yöntemleri

Tedavi, hastalığın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişebilir.

1. İlaç Tedavisi

• Kalp yetmezliği belirtilerini hafifletmek için diüretikler.

• Kan akışını düzenlemek için prostaglandin veya beta blokerler.

• Kan pıhtılaşmasını önlemek için kan sulandırıcılar.

2. Kateter Bazlı Müdahaleler

• Balon Anjiyoplasti: Daralmış damarları açmak için kullanılır.

• Kapatma Cihazları: Kalpte delik (ASD veya VSD) varsa, ameliyatsız olarak kapatılabilir.

3. Cerrahi Tedaviler

• Açık Kalp Ameliyatları: Büyük arter transpozisyonu, Fallot tetralojisi gibi karmaşık vakalarda gereklidir.

• Kalp Nakli: Çok ileri vakalarda uygulanabilir.

Doğumsal Kalp Hastalıklarından Korunma Yolları

Doğumsal kalp hastalıklarını tamamen önlemek mümkün olmasa da bazı önlemler riski azaltabilir:
✅ Hamilelik öncesinde ve sırasında düzenli doktor kontrollerinizi yaptırın.
✅ Gebelik sırasında enfeksiyonlardan korunmak için aşılarınızı tamamlayın.
✅ Sigara, alkol ve zararlı ilaçlardan uzak durun.
✅ Sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterin.
✅ Diyabet veya hipertansiyon gibi hastalıklarınız varsa doktor kontrolünde yönetin.
✅ Aile geçmişinizde doğumsal kalp hastalığı varsa genetik danışmanlık alın.